ანატოლია – მნიშვნელოვანი გზაჯვარედინია კაცობრიობის ისტორიაში და გამოირჩევა მნიშვნელოვანი გეოგრაფიული ცივილიზაციის საგანძურით. 2022 წელს ჩატარებული 713 არქეოლოგიური სამუშაოთი, დაახლოებით 10,500 არტეფაქტი იქნა აღმოჩენილი.
მსოფლიოს უძველესი დასახლებები, ანატოლიის მიწები ყურადღებას იპყრობს თავისი ფასდაუდებელი ისტორიული სიმდიდრით. თურქეთში არის უძველესი ცივილიზაციების უამრავი არაჩვეულებრივი ისტორიული არტეფაქტი, რომელთაგან ბევრი აღმოჩენილია და მიტანილია მუზეუმებში. კაცობრიობის კულტურული მემკვიდრეობის განსანათებლად ანატოლიაში ბოლო ორი საუკუნის განმავლობაში ტარდებოდა არქეოლოგიური კვლევები, დღეს კი კვლევები მთელი ქვეყნის მასშტაბით გრძელდება.
თურქეთი, რომელიც პიონერია სამუზეუმო საქმიანობაში, ასევე სამაგალითო ქვეყანაა არქეოლოგიურ კვლევებში. 2022 წელს ქვეყნის საზღვრებში სულ 713 არქეოლოგიური საქმიანობა განხორციელდა. მასპინძლობს გათხრებს, კონსერვაციულ კვლევებს და აკადემიურ პუბლიკაციებს შვიდ რეგიონში, თურქეთი ამ სფეროში გამორჩეული ქვეყანაა. მთელი რიგი ღონისძიებების მხარდაჭერით როგორიცაა: გათხრები, არქეოლოგიური კვლევები, გეოფიზიკური გეორადარი და დასუფთავების სამუშაოები, თურქეთი არქეოლოგიური კვლევების თვალსაზრისით მსოფლიოს ყველაზე პროდუქტიულ ქვეყნებს შორისაა ნაჩვენები.
არქეოლოგიური გათხრები თურქეთის მასშტაბით
2022 წელს თურქეთში ჩატარებული კვლევების ფარგლებში ჩატარდა 249 არქეოლოგიური გათხრები, საიდანაც 160 თურქეთის სამეცნიერო დელეგაციის მიერ, 32 უცხოური სამეცნიერო დელეგაციის მიერ და 57 მუზეუმის ხელმძღვანელობის მიერ. გარდა ამისა, მუზეუმის დირექტორაციების ხელმძღვანელობით განხორციელდა 187 სამაშველო გათხრები, 10 საჯარო საინვესტიციო ფართობის სამაშველო გათხრები და 89 ხმოვანი გათხრები.
თურქეთი ასევე ანტიკურ ხანიდან მოყოლებული ჩაძირული გემების და ხელოვნური ნაშრომების ძიების მხრივ საზღვაო არქეოლოგიის კუთხითაც განსაკუთრებულ ადგილს იკავებს. ქვეყნის მასშტაბით 7 საზღვაო გათხრები და 3 სამძებრო სამუშაოები ჩატარდა.
წლის განმავლობაში თურქეთის მასშტაბით ჩატარებული გათხრების გარდა, არქეოლოგიურმა საქმიანობამ ქვეყანაში მიმდინარე ზედაპირული კვლევების, გეოფიზიკური გეორადარებითა და გაწმენდითი სამუშაოებით 713-ს მიაღწია. ზედმიწევნითი კვლევების შედეგად მუზეუმებში დაახლოებით 10 500 ისტორიული არტეფაქტი იქნა შემოტანილი.
გასული წლის მონაცემებით, პროვინცია, რომელიც მასპინძლობდა ყველაზე მეტ არქეოლოგიურ კვლევას, იყო მუღლა, რომელიც ეგეოსსა და ხმელთაშუა ზღვას 54 მოვლენას აკავშირებს. მუღლა, რომელიც ასობით უძველესი ქალაქებითა და ნანგრევებით ნათელს ჰფენს 8000 წლიან ისტორიას, მოჰყვა იზმირი, ეგეოსის ზღვის მარგალიტი, სადაც 41 არქეოლოგიური კვლევის შესწავლა მოხდა.
2022 წელს არქეოლოგიურ ნათხრებთაგან გამორჩეული
ძველი ქალაქ ლაოდიკეის დასავლეთ თეატრში ჩატარებული სარესტავრაციო სამუშაოები დასრულდა. დენიზლის საზღვრებში მდებარე ლაოდიკეა ძვ.წ. I საუკუნეში იყო ანატოლიის გეოგრაფიის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი და ცნობილი ქალაქი. ლაოდიკეის ანტიკურ ქალაქის რესტავრირებულ დასავლეთ თეატრში კვლავ დაიწყო კულტურული ღონისძიებების მასპინძლობა.
გარდა ამისა, გათხრების, კვლევისა და არქეომეტრიის საერთაშორისო სიმპოზიუმი, რომელიც 1979 წლიდან ყოველწლიურად შეუფერხებლად იმართება, დენიზლში კულტურისა და ტურიზმის სამინისტროს, ფამუქალეს უნივერსიტეტისა და დენიზლის მეტროპოლიტენის მუნიციპალიტეტის თანამშრომლობით წელსაც გაიმართა. ღონისძიებას ბევრი ადგილობრივი და უცხოელი მეცნიერი და სტუდენტი დაესწრო.
სანამ 2023 წლის საველე კვლევების დაგეგმვა და შეფასებები გრძელდება, გათვალისწინებულია, რომ 2023 წელს განხორციელდება დაახლოებით 750 არქეოლოგიური აქტივობა, რათა თურქეთის ისტორიული სიმდიდრე მომავალ თაობებს გადასცეს.
