იმისდა მიუხედავად, რომ ავიაცია, როგორც ინდუსტრია, 100 წელზე მეტია არსებობს და თითქმის 10 მილიარდი მგზავრი, მთელს მსოფლიოში, უპირატესობას თვითმფრინავით მგზავრობას ანიჭებს, მარეგულირებლები და სხვადასხვა ქვეყნის მთავრობები ჯერ კიდევ ვერ თანხმდებიან, რომელი ფრენები ითვლება გრძელ და რომელი მოკლე დისტანციურ ფრენებად.
ნებისმიერ მოგზაურს ხშირად ესმის ტერმინები „შორი მანძილის“ ან „მოკლე მანძილის“ ფრენა. მაგრამ რას ნიშნავს ეს განმარტებები სინამდვილეში?
ამ მხრივ არ არსებობს ერთიანი სტანდარტი: საჰაერო ტრანსპორტის საერთაშორისო ასოციაცია (IATA) არ განსაზღვრავს მოკლე და შორ მანძილზე ფრენებს.
ფრენების ხანგრძლივობის შესახებ იწერება დისერტაციაც
CAPA ავიაციის ცენტრი განსაზღვრავს შორ მანძილზე ფრენას, როგორც ნებისმიერ შორ მანძილზე საერთაშორისო ფრენას, რომელიც, როგორც წესი, ინტერკონტინენტურია და გრძელდება მინიმუმ ექვს საათს. ხოლო მოკლე მანძილი არის „მოკლე ფრენა, როგორც წესი, შიდა ან რეგიონული, რომელიც გრძელდება ექვს საათზე ნაკლებ დროს“.
ამ თემაზე მთელი დისერტაციებიც კი დაიწერა. ერთ-ერთი ასეთი ნაშრომის ავტორმა აგათა კესლერ ფენტრესმა Embry-Riddle-ის აერონავტიკული უნივერსიტეტიდან 2022 წლის ზაფხულში წარმოადგინა კვლევა, რომლის მიხედვითაც ფრენის ხანგრძლივობის განსაზღვრა პირდაპირ კავშირშია ავიაკომპანიის თვითპოზიციონირებასთან ბაზარზე. მაგალითად, Southwest-ი განსაზღვრავს მოკლე მანძილის ფრენას, როგორც ფრენას 800 კმ-ზე ნაკლები მანძილზე, ხოლო United Airlines მიიჩნევს, რომ მოკლე მანძილი ფრენა 1200 კმ-ის ფარგლებშია. თავის მხრივ, მკვლევარი ეთანხმება Southwest-ს.
როგორ განსაზღვრავენ დიდი ბრიტანეთი და ევროკავშირი ფრენის ხანგრძლივობას?
დიდი ბრიტანეთის სამოქალაქო ავიაციის ორგანო, მაგალითად, არ ეთანხმება ევროკავშირს. ადგილობრივი კანონი ფრენებს სამ კატეგორიად ყოფს:
ფრენები მოკლე დისტანციებზე ან 1500 კილომეტრამდე (მაგალითად, გლაზგო – ამსტერდამი)
საშუალო მანძილის ფრენა, ან 1500-3500 კილომეტრი (მაგალითად, აღმოსავლეთ მიდლენდიდან მარაკეშამდე)
შორ მანძილზე ფრენა ან 3000 კილომეტრზე მეტი (მაგალითად, ლონდონიდან ნიუ-იორკში).
ევროკონტროლი, თავის მხრივ, არ ეთანხმება დიდი ბრიტანეთის სამოქალაქო ავიაციის სამსახურს. ევროპული ორგანიზაცია განსაზღვრავს შემდეგ კატეგორიებს:
ძალიან მოკლე ფრენა – 500 კმ-ზე ნაკლები.
მოკლე ფრენა – 500 კმ-დან 1500 კმ-მდე.
საშუალო მანძილის ფრენა – 1500 კმ-დან 4000 კმ-მდე.
შორ მანძილზე ფრენა – 4000 კმ-ზე მეტი.