ხშირი მგზავრობისას, ცარიელი ადგილის დანახვისას, ბუნებრივია სურვილი, გადახვიდეთ უფრო კომფორტულ სავარძელში. თუმცა, როგორც საავიაციო ექსპერტები განმარტავენ, ბორტგამცილებლები ადგილის შეცვლის უფლებას ყოველთვის არ აძლევენ მგზავრებს და ამის მიზეზი მხოლოდ მოგების მაქსიმიზაცია არ არის.
გამოდის, რომ ადგილების თვითნებურად შეცვლამ, თუნდაც ეკონომ კლასის ფარგლებში, შეიძლება უსაფრთხოების სერიოზული რისკები შექმნას.
საავიაციო ექსპერტები, მათ შორის ყოფილი პილოტი, დენიელ ბაბი, და კაპიტანი კორი ლეინი, რამდენიმე ძირითად მიზეზს ასახელებენ:
1. თვითმფრინავის ბალანსი (წონა და სიმძიმის ცენტრი)
ეს არის უმთავრესი მიზეზი. პილოტები ფრენის წინ ითვლიან თვითმფრინავის წონასა და სიმძიმის ცენტრს (CG) საწვავის, მგზავრებისა და ტვირთის გათვალისწინებით.
- რისკი: თუ თვითმფრინავის წონა და ბალანსი არ აკმაყოფილებს საოპერაციო სტანდარტს, „შეიძლება შეიქმნას ძალიან საშიში სიტუაცია, სადაც თვითმფრინავი გახდება არასტაბილური და შესაძლოა, ვერც კი აფრინდეს ასაფრენი ბილიკიდან,“ — განმარტავს ბაბი.
- მცირე თვითმფრინავები: რეგიონულ თვითმფრინავებსა და ტურბოპროპებზე ერთი მგზავრის გადაადგილებამაც კი შეიძლება მნიშვნელოვნად შეცვალოს სიმძიმის ცენტრი, რაც გავლენას მოახდენს პილოტაჟსა და საწვავის წვაზე.
2. აღრიცხვა და უსაფრთხოების პროცედურები
ავიაკომპანიები ვალდებულნი არიან შეინარჩუნონ მგზავრების ადგილმდებარეობის ზუსტი ჩანაწერები უსაფრთხოებისა და საგანგებო სიტუაციებზე რეაგირებისთვის.
- გადაუდებელი გასასვლელები: ყველა მგზავრს არ აქვს უფლება, იჯდეს გადაუდებელი გასასვლელის რიგში (ასაკის, ფიზიკური შესაძლებლობისა და საგანგებო სიტუაციებში დახმარების სურვილის გამო). ეკიპაჟმა ეს უნდა გააკონტროლოს.
- სპეციალური საჭიროებები: ეკიპაჟმა უნდა იცოდეს, სად სხედან მგზავრები, რომლებსაც შესაძლოა სამედიცინო დახმარება დასჭირდეთ.
3. მოგების დაცვა და ლოიალურობის ჯილდოები
ფინანსური მოსაზრებებიც მნიშვნელოვანია:
- ფასიანი ადგილები: ავიაკომპანიები მაქსიმალურად ზრდიან მოგებას ადგილის შერჩევაზე დაწესებული გადასახადებით. მათ არ სურთ, რომ მგზავრებმა უფასოდ დაიკავონ უფრო სასურველი ადგილები.
- ლოიალურობის სტატუსი: ავიახაზები უპირატესობას ანიჭებენ ყველაზე ლოიალურ კლიენტებს. „თუ ვინმე დაიკავებს პირველი ან ბიზნეს კლასის ადგილს გადახდის გარეშე, მგზავრები, რომლებმაც სრული ტარიფი გადაიხადეს ან მაღალი სტატუსის მქონეები არიან, შესაძლოა უკმაყოფილო დარჩნენ,“ — ამბობს ბაბი.
თუ თვითმფრინავში ცარიელი ადგილის დაკავება გსურთ, ეს თავაზიანად და სწორად უნდა გააკეთოთ:
- გამოიყენეთ აპლიკაცია/საიტი: ადგილის შეცვლის საუკეთესო გზაა ამის გაკეთება ფრენამდე, ავიაკომპანიის აპლიკაციის ან ვებსაიტის გამოყენებით (ხშირად დამატებითი საფასურით).
- მოითხოვეთ რეგისტრაციისას ან გეითთან: შეგიძლიათ სთხოვოთ რეგისტრაციის ან გეითის აგენტს ადგილის შეცვლა, თუმცა გეითის აგენტები შეიძლება ზედმეტად დაკავებული იყვნენ.
- თავაზიანად სთხოვეთ ბორტგამცილებელს აფრენის შემდეგ: თუ ფრენა ცარიელია, თავაზიანად ჰკითხეთ ბორტგამცილებელს, შეგიძლიათ თუ არა გადაჯდეთ სხვა ადგილას, განსაკუთრებით აფრენის შემდეგ. გადაწყვეტილება ყოველთვის ეკიპაჟის დისკრეციაზეა დამოკიდებული, და თავაზიანობა ყოველთვის ფასდება.
