2025 წლის ოქტომბრის შუა რიცხვებიდან ამოქმედდება ევროკავშირის ახალი შესვლა/გასვლის სისტემა (EES), რომელიც შენგენის ზონის საზღვრების კონტროლის მექანიზმს მნიშვნელოვნად შეცვლის. მისი მთავარი მიზანია პასპორტებში ბეჭდების დადების მოძველებული მეთოდის ჩანაცვლება უფრო თანამედროვე ბიომეტრიული რეგისტრაციით, რომელიც მოიცავს არაწევრი ქვეყნების მოქალაქეებისთვის სახის სკანირებასა და თითის ანაბეჭდების აღებას.
EES-ის ამოქმედება იტალიის აეროპორტებში
სისტემა ეტაპობრივად ამოქმედდება იტალიაში:
12 ოქტომბერი: EES დაიწყებს მუშაობას იტალიის ორ უმსხვილეს აეროპორტში: რომ-ფიუმიჩინოსა და მილან-მალპენსაში.
20 ოქტომბერი: სისტემას შეუერთდება პალერმო-ფალკონე ბორსელინოსა და გენუა-კრისტოფორო კოლომბოს აეროპორტები.
EES მომდევნო ექვსი თვის განმავლობაში, 2026 წლის აპრილამდე, თანდათანობით გავრცელდება ქვეყნის ყველა აეროპორტსა და საზღვაო პორტზე, რაც იტალიის მთელ გარე საზღვარს მოიცავს.
როგორ იმუშავებს ბიომეტრიული კონტროლი?
ტერმინალებში განთავსდება ბიომეტრიული კიოსკები სენსორული ეკრანებით. მგზავრმა უნდა გაიაროს შემდეგი პროცედურა:
პასპორტის ჩადება სკანერში.
სახის სკანირება.
თითის ანაბეჭდების აღება.
სტანდარტულ კითხვებზე ციფრული ფორმით პასუხის გაცემა.
პროექტის კონტრაქტორი კომპანია Veridas გვპირდება, რომ რეგისტრაცია რამდენიმე წუთს წაიღებს. მონაცემები ევროკავშირის ბაზაში სამი წლის განმავლობაში შეინახება, რაც მოგზაურებს განმეორებითი პროცედურის გავლას აცილებს ყოველი შესვლისას.
ვის შეეხება ახალი სისტემა?
ეხება: მოგზაურებს არაწევრი ქვეყნებიდან (მაგალითად, დიდი ბრიტანეთი, აშშ, კანადა, ავსტრალია).
გამონაკლისია: ევროკავშირისა და შენგენის ზონის მოქალაქეები, ასევე უცხოელები, რომლებსაც შენგენის ზონაში ბინადრობის ნებართვა აქვთ.
EES გამოიყენება მხოლოდ შენგენის გარე საზღვრებზე. მაგალითად, თუ რომში ნიუ-იორკიდან ან ლონდონიდან ჩაფრინდებით, რეგისტრაცია აუცილებელია. თუმცა, პარიზიდან რომში მოგზაურობისას კონტროლი არ ხორციელდება.
ევროკავშირი ასევე ამზადებს მობილურ აპლიკაციას “Travel to Europe”, რომელიც მგზავრებს მონაცემების წინასწარ შეყვანისა და ლოდინის დროის შემცირების საშუალებას მისცემს. თუმცა, ამ დროისთვის აპლიკაცია ჯერ მიუწვდომელია.
EES-ის მიზნები
სისტემის მიზანია უსაფრთხოების დონის ამაღლება და პასპორტის კონტროლის პროცესის გამარტივება. EES-ის დახმარებით:
ავტომატურად ფიქსირდება თითოეული შესვლა და გასვლა.
გამორიცხულია „180 დღის განმავლობაში 90 დღის“ წესის გადაჭარბება.
შემცირდება მესაზღვრეების ხელით მუშაობა და დაჩქარდება მგზავრთა ნაკადი.
EES-ის ამოქმედება რამდენჯერმე გადაიდო ინფრასტრუქტურული პრობლემების გამო. ახლა კი დადგენილია ეტაპობრივი შემოღების ვადა: 2025 წლის ოქტომბრიდან 2026 წლის გაზაფხულამდე.
EES-ის შემდეგ, მომდევნო ეტაპი იქნება კიდევ ერთი სისტემა — ETIAS („ევროპული ESTA“), რომელიც უვიზო მიმოსვლისთვის ონლაინ ნებართვას მოითხოვს. მისი დანერგვა დაგეგმილია 2026 წლის მეოთხე კვარტალში.
